سریال: لژیون Legion

قاعده این است که از اینجا شروع کنیم که لژیون یک آنتی‌هیرو از کاراکترهای مارول است. پسر پروفسور چارلز اگزویر است و نام حقیقی‌اش دیوید هالر است و قدرت‌های سایکیک ذهنی دارد و به اسکیزوفرنی مبتلاست و اصلا داستانش از بیمارستانی روانی شروع می شود و قص علی‌هذا. ولی از قضا قاعده در مورد خاصِ لژیون به هیچ کارمان نمی‌آید و هرچه زودتر تکلیف بی‌مصرف بودن قاعده و فرمت معمول را مشخص کنیم بهتر است.گرچه لژیون اقتباسی از کمیک‌های مارول است، به سختی می‌توان آن را سریالی کمیک‌بوکی خواند و این یادداشت هم ابداً یک معرفی برای تشویق طرفداران مارول نیست که سریال را ببینند.اتفاقاً برعکس، بیشتر قرار است نقش هشداری را ایفا کند برای کسانی که به تمام دلایل اشتباه می‌خواهند سراغ لژیون بروند.یعنی به واقع اگر دنبال خرده فرهنگ تریویا و رفرنس‌های کمیک بوکی هستید یا که داستان مرسوم و معقولی می‌خواهید که با فرمول مشخصی ساخته شده که به آن عادت دارید(فرقی ندارد فرمول اچ بی اویی باشد یا سی دبلیویی) لژیون کارتان را راه نمی‌اندازد.

بیایید کار را از فصل اول شروع کنیم که در مقایسه با فصل دوم که آوانگاردتر بود و لجام‌گسیخته‌تر‌، ملایم‌تر و قابل فهم‌تر است،هرچند که باز هم در قیاس با تقریباً هر سریال در حال پخش دیگری خل‌بازی محض است.اینجا داستانی کمابیش منطبق بر قواعد و قوانین داریم. یک قهرمان کمیک‌بوکی داریم با یک سری ابرقدرت و گروهی از دوستانش که آن‌ها هم قدرت‌های خاص خودشان را دارند.یکی‌شان تخصصش در خاطرات است و همه چیز را به یاد دارد و می‌تواند در خاطرات آدم‌های دیگر هم پرسه بزند. دو تای دیگرشان هم مرد و زنی هستند که یکی‌شان داخل بدن دیگری زندگی می‌کند و می‌تواند به وقت اقتضا از بدن میزبانش بیرون بپرد و از بچگی با هم بوده‌اند. یک ویلن داریم با قدرت‌هایی شبیه قدرت‌های قهرمان-که البته تا قسمت 4 هویتش افشا نمی‌شود- و یک سازمان دولتی هم داریم که در به در دنبال دستگیری این گروه جهش‌یافته‌های قدرتمند است.

پلات کمابیش همان پلات آشنای همیشگی اقتباس‌های ابرقهرمانیست، با این فرق که در خلال تمام هفت-هشت ساعت فصل اول، شاید به اندازه‌ی یک صفحه هم پلات پیش نمی‌رود. اصلاً نزدیک به 3 اپیزود سریال در جهان خارج در یک میلی ثانیه رخ می‌دهد و در ذهن کاراکترهاست که به اندازه‌ی 2 ساعت اتفاق می‌بینیم. لژیون سریالی است که بیشتر در astral plane رخ می‌دهد. بخشی از جهان مارول که در واقع جهان ذهنیات و تلقیات و غیرمادیات است و ورژن محافظه‌کارانه‌ترش را احتمالاً پیش از این در بخش‌هایی از فیلم دکتر استرنج دیده‌اید و اینجا از تمام پتانسیل‌هایش و حتی بیشتر استفاده شده است. نواه هاولی، خالق سریال، در فصل اول، یک پلات کهنه را با شیوه‌های روایی منحصر به فردش، به یک سمفونی سایکدلیک از تصاویر بدل می‌سازد. و من اینجا هر سه واژه‌ی «سایکدلیک» و «سمفونی» و «تصاویر» تأکید دارم. لژیون قافیه‌ی بصری دارد و ردیف صوتی. تصاویر و رنگ‌ها در هم می‌آمیزند و مکمل هم می‌شوند و با هم گفت و گو می‌کنند. موسیقی متن نقشی فراتر از مدیریت احساسات لحظه‌ای مخاطب را ایفا می‌کند.نقشش ساختن مود است. ساخت فضاست و تکمیل ضربآهنگ تصویری داستان. اصلاً موسیقی به سیاقی تویین پیکسی،نقش روایی برعهده می‌گیرد.

به گمانم اولین بار از مارک کرمود بود که شنیدم در نقد «بیبی درایور» ادگار رایت می‌گفت به نظرش سینمای اکشن در مرکزش، یک شاخه از سینمای موزیکال است، و تمام بدل‌کاری‌ها و استانت‌های اکشن چیزی جز رقص نامتعارفی با اشیا و آدم‌های دیگر و لوکیشن نیستند و دلیل هیجانی که موقع تماشای اکشن تجربه می‌کنیم هم از جنس همان رضایت خاطر از تماشای رقصی است که خوب با موسیقی هم‌جوار شده است. این تمثیل را اگر برون‌یابی کنیم، لژیون اصولاً به «داستان‌گویی به مثابه‌ی رقص» بدل می‌شود. خودِ هاولی اصلاً در یکی از ویدیوهای پشت صحنه‌ی سریال گفته بود همیشه ترجیح می‌دهد به جای یک سکانس اکشن، یک سکانس رقص در سریالش داشته باشد. در فصل اول یک رقص بالیوودی با آهنگ هندی داریم و در فصل دوم یک نبرد ذهنی نسبتاً طولانی که کاراکترها صرفاً مقابل هم می‌رقصند.دوئل پایانی فصل دوم روی کاوری از آهنگ behind blue eyes جنگیده می‌شود که خود کاراکترها مشغول خواندنش هستند و جزئی از دینامیک اصلی نبرد است. لژیون از معدود آثار تلویزیونی‌ای است که به همان‌جایی رسیده که برخی از سینماگران محبوبم، همان ادگار رایت‌ها، بونگ‌جون‌هو ها، تاکاشی میکه‌ها و تری گیلیام‌ها، مدت‌هاست به آن رسیده‌اند. که این مدیومی صوتی-بصری است.که راه‌های خیلی خیلی بیشتری از دیالوگ برای داستان‌گویی وجود دارد.

که لازم نیست بیننده همه جا دفعتاً داستان را بفهمد، فقط کافیست که آن را حس کند.که می‌شود برای شعور مخاطب احترام قائل شد و به او اعتماد کرد که جزئیات را به خاطر می‌سپارد و به وقتش که قطعات پازل همدیگر را تکمیل می‌کنند،گیج نمی‌شود. و مهم‌تر از همه، اینکه لذت‌بخش‌ترین قسمت تجربه‌ی سریال دیدن، آنجا نیست که به خودتان می‌گوید «باورم نمیشه فلان کاراکتر این کارو کرد». بلکه آنجاست که حیرت‌زده‌اید که «باورم نمیشه خود سریال این کارو کرد».

ولی اصل ماجرا فصل دوم سریال است.جایی که سریال تمام رشته‌های اتصال به وزنه‌های زمین‌گیرکننده‌ی مارولی را می‌بُرَد،تریویاهای گیکی و نردی را به حریق می‌سپارد،مفهوم قهرمان و شرور را از بیخ به چالش می‌کشد،داستان را از ته به سر و از سر به ته و از وسط روایت می‌کند، وقایع آینده را روی وقایع پیشین تأثیر می‌دهد،جهان‌ها و واقعیت‌های موازی و سفر در زمان را وارد ماجرا می‌کند،انبوهی از خلاقیت‌های بصری و رنگ‌ها و نورهای سرگردان را محمول داستان می‌کند، و ملغمه‌ای می‌سازد که واقعاً نمی‌توان در قالب کلمات شرحش داد،چراکه خود داستان در قالب کلمات روایت نشده. و من اینجا چاره‌ای جز این ندارم که مثل خود سریال، برای معرفی فصل دوم و پایانِ این یادداشت، دست به دامن همان تصاویر بشوم و یکی از همان موسیقی‌هایی که مود سریال را می‌سازد. لژیون را نبینید، مگر اینکه با دیدن این تصاویر همزمان با شنیدن Behind blue eyes چیزی حس می‌کنید.

my love is vengence,that’s never free

The machine that bleeds

A delusion starts like any other idea, as an egg.

The sink, The maze, The minatour

memories from the future

سفید کاغذی

جدیدترین شماره کاغذی سفید را بخرید

شماره ۳: پری‌زدگی

خرید این شماره