ماسک علیه بزوس: موشک کی بزرگتره؟
و بالاخره اندازهی موشک به اندازهی کاربرد آن مهم هست یا نه؟
چندی پیش جهان شاهد یکی از عجیبترین و سایفایترین صحنههای تاریخ سفر فضایی بود. شب جمعهای مردم کالیفورنیا در خیابانها، پشت فرمانها و توی پاسیوی خانههایشان، خیره به آسمان شده بودند که بالاخره این چیزی که در آسمان میبیننند یوافاو است یا حملهی هستهای؟ که نشان میدهد هنوز تا چه حد با طبیعی شدن پرتاب موشک و سفر فضایی برای مردم عادی، فاصله داریم. مردم آشفتهی لسآنجلس توییت میکردند که: «فکر کنم در لسآنجلس جنوبی آدمفضایی دیدیم. یک نفر توضیح بدهد چه شده!» حجم توییتها به قدری بود که ادارهی آتشنشانی مجبور شد اعلام رسمی بزند که مشکلی نیست و ستون نوری که در آسمان شب مشاهده میشود، مربوط به پرتاب ماهواره به آسمان است.
ایلان ماسک با توییت زیر کمکی به بهبود اوضاع نمیکند که البته از آدمی با شخصیت ماسک چندان هم بعید نیست:
آدمفضایی یوافاوی اتمی صادره از کرهی شمالی
خط پرتاب موشک تا آریزونا و فینیکس هم دیده میشد. با این که این موشک فالکون ۹ یکی از دوازده موشکیست که امسال از اسپیساکس به فضا فرستاده میشود، پرتابش در زمان غروب است که همه را برآشفته میکند. حتا بعضیها گمانهزنی کردند که این قضیه باید ربطی به فیلمبرداری یک سریال تلویزیونی یا فیلم داشته باشد.
وقتی از صحبت از موشک به میان میآید، اندازه اهمیت پیدا میکند. ایلان ماسک و جف بیزوس، میلیاردرهای موسس شرکتهای پرواز فضایی، هر دو به این امر واقفاند.
در حال حاضر شرکت اسپیساکسِ ماسک برای به پرواز درآوردن محمولههای عظیم ناسا و شرکتهای دیگر در مدار زمین از موشک فالکون ۹ استفاده میکند و همین امسال هم چندین محمولهی تجهیزات و مایحتاج برای ایستگاه بینالمللی گسیل کرده است. در حالی که شرکت بلو اوریجینِ بیزوس، در حال تست موشک نیوشپرد است که برای پرواز انسان در پروازهای تحتمداری به لبهی فضا طراحی شده است.
هنگامی که صحبت از پروازهای فضایی میشود، بین بزوس و ماسک رقابت دوستانهای درمیگیرد که طی آن هریک با صحبت از دستاوردهای فضایی متعدد و گستردهی خود در توییتر دیگری را از کمینگاهش با تیر میزند! اما نهایتاً بگذارید یک بار دیگر این سوال را مطرح کنیم که، موشک کدام واقعا بزرگتر است؟
وقتی حرف از اندازه به میان است جای رقابت وجود ندارد. فالکون ۹ شرکت اسپیساکس ۱۷۰ فوت تمام از نیوشپرد شرکت بلو اوریجین بزرگتر است. اندازهی فالکون ۹، ۲۳۰ فوت و نیوشپرد تقریباً ۶۰ فوتاست.
با این حال هردو مقابل موشکهای ناسا، کوتولهای بیش نیستند.
موشک ساترن پنج که برای اولین بار انسان را به ماه برد، ۳۶۳ فوت بود. یعنی ۱۰۰ فوت بیشتر از فالکون ۹ یا حتی هِوی فالکون، موشک بزرگ بعدی اسپیساکس که اولین پرواز آزمایشیاش در ژانویهی ۲۰۱۸ اتفاق افتاده است.
وقتی موشک نیوگلن سه مرحلهای بلو اوریجین ساخته شود، با ساترن پنج رقابت خواهد کرد. قرار است که این موشک حدود ۳۱۳ فوت ارتفاع داشته باشد. اما خب، راستش را بخواهید این مسابقهی موشک کی بلندتره آنقدر هم موضوعیت ندارد. چون موشکهای بزوس و ماسک، هردو جایگاه خودشان را در صنعت موشکسازی و سفر فضایی دارند. واقعیت آن است که کاربرد فالکون ۹ و نیوشپرد کاملاً متفاوت است. هدف موشک نیوشپرد این است که پس از به پرواز درآوردن مشتریانش در حدود ۱۰۰ کیلومتری زمین آنها را درون کپسولی با چترنجات برای بازگشت رها کند.
از طرف دیگر، فالکون ۹ محمولههای بزرگ را روی مدار زمین برده و اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، شاید روزی انسانها را هم تا ایستگاه فضایی بینالمللی ببرد. با این حال، هردو برای استفادهی مجدد طراحی شدهاند. یعنی پس از به پرواز درآوردن محمولهها در یک سفر تحتمداری، دوباره به زمین باز میگردند.
یک قانون کلی وجود دارد که موشک بزرگتر، دورتر پرواز میکند، شما را وارد مدار زمین کرده و آنچه سعی بر ارسالش در فضای پهناور دارید را با اعتماد به نفس بیشتری دریافت میکند. اما موشکهای کوچکتر در صنعت(و قلب ما) جای خودشان را دارند.
پرتابکنندههای کوچکتر، مانند نیوشپرد، برای کسانی که میخواهند محمولههای کوچکتری را به لبهی فضا بفرستند، انتخاب بهتری هستند. وقتی میتوان با پرتابکنندهی کوچکتری هم چیزی را پرتاب کرد، چرا سوخت مورد نیاز یک موشک بزرگ را هدر داد؟ نهایتاً این که کاربرد یک موشک از اندازهاش خیلی مهمتر است!