کتاب: خدمات دستگاه هیولاساز دمشقی
از سابقهی بهزاد قدیمی مشخص است که او عاشقانه لاوکرفت را دوست دارد. قدیمی چندین داستان از لاوکرفت ترجمه کرده و البته تاثیر فراوان هم از لاوکرفت گرفته است. ولی هیولاساز دمشقی نه یک داستان لاوکرفتی و نه حتی یک داستان وحشت به آن شکلی که می شناسیم نیست. نه آن داستان وحشتی که لاوکرفت می نویسد و نه آن وحشت روان شناختی اگزیستانسیالیستی کار های آلن پو و یا استفن کینگ. حتی از جنس آن وحشت کافکایی که قهرمان قربانی فضا و معماری اطرافش هم می شود نیست هر چند کار قدیمی با این نوع وحشت قرابت بیشتری دارد.
وحشت داستانهای قدیمی از جایی نزدیکتر می آید. از همینجا، از شرق میانه با پیوندی آشکار و کنایههایی آشکارتر از زمینهی اجتماعی سیاسی و تاریخی که از آن متولد میشود. دنیای گروتسکش، بعضی انیمیشنهای اروپای شرقی و علیالخصوص کارهای یان شوانکمایر را به یاد میآورد و وحشتش انگار وارث و تکاملیافتهی همان نوع وحشتی است که ما در کارهای غلامحسین ساعدی و بهرام صادقی میبینیم.
خصوصاً که دنیای دفرمهی کارهای قدیمی و وجه شوخطبعانه و پارودیکش، نسبت نزدیکی به هم دارند. وحشت کارهای قدیمی وحشت دگردیسی است. از دگردیسی منظور وحشت از نتیجهی دگردیسی و تبدیل شدن به هیولا نیست. وحشت در کارهای بهزاد قدیمی وحشت از خود پروسهی دگردیسی است. پروسهای که در داستانهای او عموماً پایانی نیست. وحشتی روزمره، از معنا تهیشده و تنیده در تار و پود دنیای داستانی که کاراکترهای سرگردان داستانهای قدیمی را احاطه کرده. شری که چنان روزمره و عادی شده، چنان با پایهایترین رفتارهای قهرمانان او در هم آمیخته که هیچ گریزگاهی برای آنان نمیگذارد. از شیرفروشها و سگهایشان گرفته تا نامیرایی که هر چه نمیخورد تمام نمیشود. هراس موجوداتی گیرکرده میان انسان و هیولا. موجوداتی که در پروسهی دگردیسی مدام نه میتوانند انسان بشوند و نه حتی هیولا. و شالجوم که حرفهاش در داستان دوم، اسمش را به مجموعه وام داده هر بار در هر کدام از داستانها با کسوت و در چهرهای جدید ظاهر میشود انگار میخواهد جایی این چرخه را بشکند.
اما این دنیا رخوتزده است و منجمد شده. هیولاساز دمشقی هیولایی مدام هیولا میسازد ولی هراس واقعی جایی است که این جهان هیولایی و اخته به هیچ چیز اجازهی متولد شدن نمیدهد. جهانی تروما زده که همه در معرض هیولا شدنند ولی هرگز هیولا نمیشوند. محنت پایان نمیپذیرد و تروما هرگز التیام نمییابد. بله. به جهان هیولاساز دمشقی خوش آمدید.