روبات‌ها یاد گرفته‌اند قبل از انجام هر کار فکر کنند

خاطرات ما، ادراکات ما، نیات ما و افعال ما توسط اطلاعات حسی‌مان تغذیه می‌شود. البته اطلاعات حسی افزون‌تر از حواس پنچگانه‌ی بویایی، چشایی، بینایی، لامسه و چشایی هستند. ما حواسی از جمله حس گرانش، سرما، گرما، درد و شتاب هم داریم. مغز احساسات اولیه را تحلیل می‌کند و با تبدیل آنها به ادراک، بر مبنای آنها تصمیماتی برای اعمال آینده می‌گیرد. البته ادراکات ما نیز پیچیده‌تر از اطلاعات حسی صرف هستند و در واقع حدس‌هایی هستند که نورون‌های آموزش‌یافته‌ی مغز ما برای موقعیت‌های حسی مختلف بیان می‌کنند. این رویه طوری‌ اتفاق می‌افتد که ما می‌توانیم احتمال رویدادهای بیرونی را قبل از اینکه اتفاق بیفتند، برآورد کنیم. برای مثال وقتی فوتبال بازی می‌کنیم، قبل از شوت کردن توپ، لحظه‌ای مشغول تصور این می‌شویم که توپ به کجا خواهد رفت و احتمال اینکه بتوانیم توپ را به آنجا بفرستیم چقدر خواهد بود. روبات‌ها (مخصوصا روبات‌هایی که مجهز به هوش مصنوعی پیشرفته نیستند) چون برای انجام وظایف ساده طراحی شده‌اند، قادر نیستند فرآیند فکری‌ای مشابه انسان‌ها داشته باشند.
اخیرا تیم تحقیقاتی‌ای از دانشگاه برکلی کالیفرنیا ثابت کرده‌ است که روبات‌ها هم قادرند که چنین ادراکاتی داشته باشند. در همین راستا نوعی فناوری‌ آموزش روباتیک را توسعه داده‌اند که به کمک آن روبات‌ها می‌توانند قبل از انجام دادن کارها فکر کنند تا بدین وسیله بتوانند بفمهند که چه نحوه‌ی برخوردی با اشیاء جدید داشته باشند.
این تکنولوژی «پیش‌آگاهی بصری» نام گرفته که قاعدتا نباید با توانایی پیش‌بینی آینده اشتباه گرفته بشود. پیش‌آگاهی بصری بر روی روباتی به نام وستری آزمایش شد تا به کمک آن وستری بتواند آنچه قرار است با دوربین‌هایش ببیند را چندثانیه زودتر از وقوع حدس‌ بزند. بدین ترتیب وستری می‌تواند اشیاء کوچک روی یک میز را جابه‌جا کند، بدون آن که موانع اضافی را لمس کند یا به چیزهای دیگر برخورد کند. البته اتفاق هیجان‌انگیز اصلی آنجاست که روبات به کمک این توانایی جدیدش می‌تواند بدون نظارت انسان یا بدون ورود اطلاعات مرتبط با محاسبات فیزیکی، به راحتی از پس وظایف کوچکش بر بیاید.
آقای سرگی لوین استادیار دپارتمان مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه برکلی در این باره این‌طور توضیح می‌دهد که : «همان‌طور که ما می‌توانیم تصور کنیم که اعمال‌مان چگونه اشیاء را در محیط جا‌به‌جا خواهد کرد، روبات هم به کمک این روش می‌تواند تعاملات مختلف خودش با محیط پیرامون را به صورت بصری درک کند. این موضوع می‌تواند زمینه‌ساز برنامه‌ریزی هوشمند برای توانایی‌های به شدت متغیر مرتبط با شرایط پیچیده‌ی جهان واقعی باشد»
فراموش نکنید وقتی نسل‌های ابتدایی روبات‌ها را در یک اتاق آزمایشی مورد آزمون قرار می‌دادند، ساعت‌ها طول می‌کشید تا راه خروج را تشخیص بدهند. تازه آن هم اتاقی که فقط شامل بر اشکالی همچون مربع و مثلث می‌شد و مسیر خروج تابعی از خطوط مستقیم تعریف شده بود. اگر هم که کسی یک دست مبل منحنی با اشکال غیرهندسی کنار ربات می‌گذاشت نتیجه از قبل هم ناامید‌کننده‌تر می‌شد. بعد در همان حال که روبات دیگر داشت کلافه می‌شد، پشه‌ای که مغز کوچکش فقط ۲۵۰.۰۰۰ نورون دارد از روی شانه‌های روبات پرواز می‌کرد و در مسیری آرام و مطمئن بیرون می‌رفت. آن زمان دیگر عده‌ای مطمئن شده بودند که تقدیر این است که روبات‌‎ها همیشه اینقدر احمق بمانند. اما این تحولات جدید اما خبر از آینده‌ای برای روبات‌ها می‌دهد که در آن حتی به نظارت ما نیاز ندارند و خودشان با صبوری و درک، از پس انجام دادن وظایف پیچیده برمی‌آیند.

بهبود فرآیند آموزش روبات‌ها

با پیش‌آگاهی بصری، روبات بر اساس کاری که به آن مشغول است، می‌تواند پیش‌بینی کند پیکسل‌های تصویری که می‌بیند چطور فریم به فریم جا به جا خواهند شد. به ادعای محققین از این پس روبات‌ها می‌توانند فقط با اتکا به خودشان، مجموعه‌ای از مهارت‌های مرتبط با کار کردن با اشیائی که می‌بینند را یاد بگیرند. فردریک ابرت یکی از محققین این پروژه این موضوع را با نحوه‌ی تعاملات اولیه یک انسان با محیط پیرامونش مقایسه می‌کند:
«آدم‌ها مهارت‌ کار کردن با اشیاء را بدون داشتن هیچ معلمی و در طول میلیون‌ها سال تعامل با اشیاء مختلف در طول زندگی‌شان یاد گرفتند. ما بدین وسیله نشان دادیم که روبات‌ها می‌تواند از چنین سیستمی بهره ببرند تا حجم عظیمی از اطلاعات که به صورت اتوماتیک جمع‌اوری می‌شود، مقدمه‌ی یادگیری مهارت‌های پرکاربردی مثل توانایی هل دادن اشیاء مختلف باشد»
البته به گفته‌ی این محققین هنوز وستری توانایی‌هایی بسیار محدودی دارد و پیش‌آگاهی بصری نیز هنوز به توسعه نیازمند است. اما انتظار می‌رود این فناوری روزی مشکل اتومبیل‌های بدون‌ راننده را نیز حل کند تا هوش مصنوعی بتواند متناسب با موقعیت واکنش نشان بدهد. در آینده با بهبود فرآیند پیش‌بینی ویدیویی و متدهای جمع‌آوری اطلاعات ویدیویی، روبات‌ها می‌توانند از پس انجام وظایف پیچیده‌تری مثل بلند کردن و زمین گذاشتن اشیاء را نیز انجام بدهند و با پارچه و طناب کار کنند. شاید دور نیست روزی که بتوانید لباس‌هایتان را به روبات شخصی‌تان بدهید تا برایتان در ماشین لباسشویی بیندازد!

سفید کاغذی

جدیدترین شماره کاغذی سفید را بخرید

شماره ۳: پری‌زدگی

خرید این شماره